15 sierpnia obchodzimy jedną z trzech najważniejszych uroczystości maryjnych – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. To święto, które sięga swoimi korzeniami aż do V wieku, przypomina nam o wzięciu Maryi do nieba z ciałem i duszą. Choć do 1950 roku brakowało jednoznacznego dogmatu, to papież Pius XII w listopadzie tamtego roku ogłosił Wniebowzięcie Maryi jako dogmat wiary. Od tego momentu Kościół katolicki uznaje to wydarzenie za część nauki o zbawieniu.
Święto Matki Bożej Zielnej
W Polsce, jak i w wielu innych krajach europejskich, 15 sierpnia obchodzone jest również jako Święto Matki Bożej Zielnej. Tradycyjnie w tym dniu w kościołach święci się zioła, kwiaty i snopy dożynkowe. To również czas, kiedy pielgrzymi przybywają do maryjnych sanktuariów, z Jasną Górą na czele, by uczestniczyć w uroczystościach. Co roku na to szczególne święto przybywają tam setki tysięcy wiernych.
Maryja wzięta do nieba – dogmat wiary
Choć tajemnica Wniebowzięcia Maryi była obecna w wierzeniach chrześcijańskich już od V wieku, przez wieki teolodzy spierali się o szczegóły tego wydarzenia. Jednym z głównych pytań było to, czy Maryja została wzięta do nieba za życia, czy po swojej śmierci. W Kościele Wschodnim święto to nazywane jest „Zaśnięciem” lub „Odpocznieniem”, natomiast na Zachodzie stosuje się termin „Wniebowzięcie”.
W 1950 roku papież Pius XII ogłosił dogmat, który stwierdza, że Maryja została wzięta do nieba „po zakończeniu ziemskiego życia”, nie wyjaśniając jednak, czy chodziło o śmierć, czy o „zaśnięcie”. To pytanie pozostawało otwarte, a dopiero Jan Paweł II w 1997 roku w swojej katechezie postawił pytanie, czy Maryja mogła przeżyć śmierć, skoro była bez grzechu. Papież odpowiedział twierdząco, podkreślając, że chociaż Maryja była zachowana od grzechu, to „z chwilą, gdy Chrystus umarł, byłoby trudno przyjąć coś przeciwnego w odniesieniu do Jego Matki”.
Historia miejsca Zaśnięcia Maryi
Według tradycji, Maryja zakończyła swoje ziemskie życie około 45 roku na Górze Syjon, gdzie od IV wieku znajduje się bazylika, kilkakrotnie burzona i odbudowywana. Inna tradycja głosi, że św. Jan Apostoł zabrał Maryję do Efezu, gdzie miała zakończyć swoje życie ziemskie. Dziś, obie te lokalizacje są uznawane za miejsca o szczególnym znaczeniu w kontekście Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
Wniebowzięcie a Cud nad Wisłą
Dzień 15 sierpnia to także rocznica jednego z najważniejszych wydarzeń w historii Polski – „Cudu nad Wisłą”. W 1920 roku, podczas wojny polsko-bolszewickiej, wojsko polskie odniosło zwycięstwo nad armią sowiecką, ratując Europę przed rozprzestrzenieniem się bolszewizmu. Wielu Polaków przypisuje to zwycięstwo szczególnemu wstawiennictwu Matki Bożej. W latach 1923-1947, a potem ponownie od 1992 roku, Wojsko Polskie obchodzi swoje święto właśnie 15 sierpnia, łącząc to z uroczystością Wniebowzięcia NMP.