Już 28 lutego 2026 roku Poznań stanie się centrum refleksji nad jedną z najdynamiczniej rozwijających się posług w polskim Kościele. Na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza odbędzie się II Ogólnopolska Debata Pastoralna pod hasłem: „Diakonat stały w Kościele w Polsce – teraźniejszość i przyszłość”. Wydarzenie, połączone z jubileuszem serwisu Diakonat.pl, zgromadzi duchownych, teologów oraz samych diakonów, a także wiele osób, które interesują się tym zagadnieniem.

Zbliżające się spotkanie w stolicy Wielkopolski nie jest pierwszą tego typu inicjatywą. Stanowi ono kontynuację refleksji zapoczątkowanej w 2018 roku w Toruniu. Wówczas, z inicjatywy dk. Waldemara Rozynkowskiego, odbyła się I Ogólnopolska Debata Pastoralna, zorganizowana z okazji 10. rocznicy pierwszych święceń diakonatu stałego w Polsce. Tamto wydarzenie stało się impulsem do powstania serii wydawniczej i pogłębienia świadomości na temat tej posługi.

Tym razem okazją do spotkania jest 25-lecie istnienia Serwisu informacyjnego Diakonat.pl. Portal ten, założony 3 stycznia 2001 roku jako pierwsza polskojęzyczna strona poświęcona w całości tej tematyce, od ćwierćwiecza dokumentuje i promuje ideę diakonatu stałego. Choć pandemia uniemożliwiła świętowanie 20-lecia, nadchodzący jubileusz stanie się przestrzenią do ważnej debaty pastoralnej.

Organizatorzy podkreślają, że mimo rocznicowego charakteru, debata nie skupi się na historii. Hasło wydarzenia – „Teraźniejszość i przyszłość” – zostało wybrane w odpowiedzi na apele papieża Franciszka. Ojciec Święty wielokrotnie zachęcał do ponownego przemyślenia miejsca diakonów we współczesnym Kościele oraz odnowienia refleksji teologicznej nad ich misją w nadchodzących czasach. Głównym celem lutowego spotkania jest ujęcie pastoralne – spojrzenie na praktykę życia i działania diakonów „tu i teraz”, w konkretnych realiach Kościoła w Polsce, a także próba nakreślenia perspektyw na przyszłość.

Szczegóły wydarzenia

Gospodarzem debaty jest Wydział Teologiczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, zlokalizowany w historycznym sercu miasta – na Ostrowie Tumskim, w cieniu poznańskiej katedry. Wydział ten, kontynuujący tradycje Papieskiego Wydziału Teologicznego i włączony w struktury UAM w 1998 roku, jest ważnym ośrodkiem myśli teologicznej, przyciągającym studentów z całego kraju. Funkcję dziekana pełni obecnie ks. prof. UAM dr hab. Mieczysław Polak. Współorganizatorem wydarzenia jest redakcja serwisu Diakonat.pl.

Debata, która rozpocznie się o godzinie 9:30, została podzielona na dwa główne bloki tematyczne:

1. Panel „Doświadczenia i wyzwania codzienności” – część poświęcona obecnemu stanowi diakonatu („Dziś”), uwzględniająca perspektywę samych diakonów, ich żon oraz wnioski płynące z 25 lat funkcjonowania serwisu informacyjnego.
2. Panel „Horyzont i wyzwania przyszłości” – druga część skupi się na „Jutrze” diakonatu: możliwych drogach rozwoju, nowych wyzwaniach duszpasterskich i teologicznych.

W programie przewidziano referaty zaproszonych prelegentów oraz panele dyskusyjne. Zakończenie planowane jest na godzinę 14:50. Wydarzenie poprzedzi uroczysta Eucharystia.

Patronat Metropolity Poznańskiego

Patronat Honorowy nad II Ogólnopolską Debatą Pastoralną objął Jego Ekscelencja Ksiądz Arcybiskup Zbigniew Zieliński, Metropolita Poznański. Arcybiskup Zieliński, który objął rządy w archidiecezji poznańskiej 1 maja 2025 roku, jest żywo zainteresowany tematyką posługi w Kościele. Pełniąc funkcję Wielkiego Kanclerza Wydziału Teologicznego UAM, nie tylko objął wydarzenie patronatem, ale zapowiedział również osobiste przewodniczenie Eucharystii rozpoczynającej spotkanie oraz udział w samej debacie.

Wydarzenie można śledzić na Facebooku: https://www.facebook.com/events/809673474916748/

Czym jest diakonat stały?

Diakonat stały to pierwszy stopień sakramentu święceń (obok prezbiteratu i episkopatu). Diakonat przyjmują alumni seminarium duchownego, dla których stopień ten jest przejściowy, stanowi etape przygotowań do kapłaństwa. Święcenia diakonatu udzielane są również mężczyznom na stałe, wówczas stopień ten stanowi samodzielną i docelową formę powołania w Kościele. Został on przywrócony w obrządku łacińskim przez Sobór Watykański II jako posługa dostępna również dla żonatych mężczyzn o odpowiednim stażu małżeńskim i formacji. Diakoni stali są osobami duchownymi, choć najczęściej łączą swoją posługę z pracą zawodową i życiem rodzinnym. Ich misja koncentruje się na „trzech stołach”: Słowa (głoszenie Ewangelii i kazań), Ołtarza (asystowanie przy Eucharystii, udzielanie Komunii św., przewodniczenie obrzędom chrztu, błogosławienie małżeństw i prowadzenie pogrzebów, nabożeństw) oraz Miłosierdzia (działalność charytatywna). Diakon nie zastępuje kapłana – nie sprawuje Mszy św. ani sakramentu pokuty – lecz jest w Kościele sakramentalnym znakiem Chrystusa Sługi.